WIEK MŁODZIEŃCZY (13-18 ROK ŻYCIA)
W wieku młodzieńczym, czyli w okresie dorastania, dziecko staje się bardziej niezależne i dojrzałe społecznie, a jego wygląd fizyczny pod wieloma względami nie różni się od wyglądu osoby dorosłej. U dziewcząt miesiączkowanie rozpoczyna się zazwyczaj pomiędzy 11. a 14. rokiem życia. Przed ukończeniem 14. roku życia kończy się zazwyczaj rozwój włosów łonowych, piersi i wszystkich gruczołów potowych. Tempo wzrostu, które uległo znacznemu przyśpieszeniu w wieku 1 0 lub 11 lat, zmniejsza się po wystąpieniu pierwszej miesiączki. Miesiączkowanie u dorastających dziewcząt bywa niekiedy bardzo bolesne i może być nieregularne aż do 17. roku życia, jeżeli twoja córka ma 15 lat i nie nastąpiło u niej przyspieszenie tempa wzrostu, lub do 17. roku życia nie rozpoczęły się krwawienia miesięczne, w związku z opóźnieniem dojrzewania należy skontaktować się z lekarzem. W przypadku poważnych dolegliwości menstruacyjnych konieczne może być badanie ginekologiczne, przeprowadzone przez ginekologa-pediatrę lub ginekologa mającego doświadczenie w badaniu nastoletnich dziewcząt. Każda dziewczyna powinna zostać zbadana ginekologicznie przed ukończeniem 18. roku życia lub wcześniej, jeżeli rozpoczęła aktywność seksualną.
W wieku 13 lub 14 lat krtań u chłopców zaczyna się powiększać, co powoduje zmianę głosu. Pomiędzy 13, a 15. rokiem życia zaczyna się rozwój owłosienia pod pachami i na twarzy, a także gruczołów potowych. W tym okresie większość chłopców jest już zdolna do wytrysku płynu nasiennego. Wzrost, którego tempo ulega przyspieszeniu pomiędzy 13. a 15. rokiem życia, zwykle kończy się w wieku około 17 do 18 lat. jeżeli twój syn ma 15 lat i nie nastąpiło u niego przyspieszenie tempa wzrostu, lub do 16. roku życia jego głos nie zaczął się zmieniać, w związku z opóźnieniem dojrzewania należy skontaktować się z lekarzem.
Eksperymentowanie nastolatków z własną seksualnością, często poprzez masturbację, jest czymś naturalnym. Chłopcy i dziewczęta w tym wieku zaczynają wchodzić w związki z osobami przeciwnej płci, a niektórzy z nich mogą eksperymentować ze związkami homoseksualnymi, chociaż jedynie u niewielu ta orientacja seksualna okaże się dominująca. Kiedy dziecko wkroczy w okres dojrzewania, należy wyjaśnić mu zmiany, jakie zachodzą w jego organizmie, różnice pomiędzy fizycznymi kontaktami seksualnymi a uczuciem miłości, pojęcie homoseksualizmu, a także potencjalne konsekwencje uprawiania seksu bez odpowiedniego zabezpieczenia -w tym ciąża oraz choroby przenoszone drogą płciową.
Szybki rozwój fizyczny i zmiany hormonalne mogą być przyczyną innych zmian, takich jak zaburzenia widzenia, niedokrwistość z niedoboru żelaza oraz trądzik. Częstą chorobą zakaźną, która występuje u dzieci w każdym wieku, ale przede wszystkim u nastolatków, jest mononukleoza zakaźna. U nastoletnich dziewcząt i młodych kobiet występują niekiedy zaburzenia łaknienia, w tym jadłowstręt psychiczny oraz bulimia. Objawami ostrzegawczymi tych schorzeń są: znaczne zmniejszenie masy ciała, wahania masy ciała oraz obżeranie się, a następnie wywoływanie wymiotów w celu usunięcia spożytych pokarmów. U niektórych nastolatków, szczególnie dziewcząt, pojawia się skłonność do migrenowych bólów głowy Boczne skrzywienie kręgosłupa, czyli skolioza, występuje częściej u dziewcząt niż u chłopców. W wielu szkołach prowadzi się rutynowe badania w celu wczesnego wykrycia tego schorzenia.
Rozwój fizyczny, intelektualny i psychiczny w okresie dorastania może wiązać się z niestabilnością uczuć lub zachowań. Nierzadko u nastolatków występuje depresja, niepokój oraz ataki paniki. Z ciekawości, w odpowiedzi na depresję czy inny uraz lub wskutek nacisku rówieśników wielu nastolatków eksperymentuje z narkotykami, alkoholem i tytoniem. Należy poinformować dziecko o potencjalnych zagrożeniach zdrowotnych, a także o społecznych i prawnych konsekwencjach palenia tytoniu, picia alkoholu oraz używania narkotyków.